Door Coos Versteeg

Alsof er niets aan de hand was, mailde Marc Cruellas afgelopen 1 oktober nog de nieuwe menukaart van Le Bistrot Deux de la Place aan zijn vaste klanten. Hij wist dat hij ongeneeslijk ziek was, maar optimist als altijd zag hij nog jaren in ’t verschiet. Dat hij door de longkanker reeds kilo’s was afgevallen, snel vermoeid raakte en geen chansons meer in zijn zaak kon zingen, weerhield hem er niet van zijn blik vrolijk op de toekomst te richten. 

Marc Cruellas, die woensdag op 66-jarige leeftijd overleed, wás Le Bistrot. Zijn charme en humor bleken in combinatie met de klassieke Franse keuken een ware formule voor succes. Dertig jaar lang wist hij een vaste schare gasten aan zich te binden. Eerst in Bistrot Pierre op het Buitenhof, daarna in zijn eigen Le Bistrot de la Place op de Plaats en vanaf 2018 in het kleinere Le Bistrot Deux de la Place aan de Maliestraat. Mark Rutte was er vaste klant en nam er zelfs president Macron op staatsbezoek mee naartoe.

De restaurants van Marc Cruellas boden sinds halverwege de jaren negentig een stukje La douce France in Den Haag. Zonder te reizen waande je je in Parijs of Lyon. Het interieur vol foto’s van Franse artiesten, die hele van vakanties bekende ambiance, de Franse meisjes in de bediening, de muziek en natuurlijk Marc zelf als de ultieme gastheer met zijn van Frans doordrenkte komische Allo-Allo-Nederlands. 

Norbert Tillard
Een belangrijk deel van die drie decennia wist hij zich vergezeld van chef-kok Norbert Tillard. Die kende hij uit het Franse restaurant Chez Pierette in de Frederiksstraat. Als restaurant-criticus voor de Haagsche Courant en later Den Haag Centraal bezocht ik al die zaken. Norbert was geen creatieve sterrenchef. Hij had leren koken van zijn moeder en wist de klassiekers degelijk en smakelijk te bereiden: uiensoep, slakken, gebakken ganzenlever en coquilles, evenals confit de canard en tournedos met naar keuze truffelsaus, sauce Béarnaise of au poivre vert.

De menukaart mocht bij Marc met de seizoenen kleine wisselingen ondergaan, de  belangrijke Franse klassiekers waren er het hele jaar te vinden. Toen Norbert in 2011 terugkeerde naar Frankrijk om voor zijn ouders op leeftijd te zorgen, nam Pierre Marchandier, die van keukenhulp was opgeklommen tot souschef, de leiding in de keuken over. Er veranderde - naar goed Frans gebruik - eigenlijk niets.

Ook niet toen hij zich gedwongen zag De Plaats te verlaten. Marc kon de hoge huur niet meer opbrengen, hij wilde wel verder maar dan kleiner en met minder personeel. Januari 2017 was er een grandioos afscheid op De Plaats: met vaste gasten, vrienden en leveranciers.. 

Aimabel
Marc die voorjaar 1990 voor de liefde naar Nederland verhuisde - hij had in Lyon Karin leren kennen - was niet alleen een gedreven restaurateur, maar ook een buitengewoon aimabel mens. Geen wonder dat in corona-tijd een hele reeks klanten hem financieel steunde door diner-vouchers te kopen. Ik denk dat een groot deel ervan zelfs nooit door zijn ‘supporters' is ingewisseld. De corona-crisis was nauwelijks voorbij of Marc kreeg privé klap op klap. Zijn huwelijk liep spaak en nauwelijks uitgehuild, kreeg hij zomer 2023 de diagnose longkanker. De tol van jaar in jaar uit twee pakjes per dag roken.

Hij was zwak, maar optimistisch. Diverse mensen boden aan hem om onbetaald in de zaak te komen helpen in periodes dat hij medische behandelingen moest ondergaan. Maar het was voorlopig nog niet nodig. Het was zijn charmante manier om de geste af te wijzen. Hij wist al te best dat Le Bistrot Deux de la Place zonder zijn aanwezigheid een ander restaurant zou zijn. 

Maar wat was hij blij toen hij begin dit jaar kon aankondigen dat zoon Camille   - na weken van sluiting - de zaak zou voortzetten. Er leek weer toekomst voor Le Bistrot en trouwens ook voor hemzelf: de immunotherapie had de tumor voor de helft gereduceerd. Maar het liep toch anders; nog geen jaar nadat zijn vriend en chef-kok Norbert in Frankrijk aan kanker het leven liet, overleed ook Marc.